ΚΑΝΕΙΣ δεν μπορεί να φανταστεί τι κινδύνους αντιμετωπίζουμε στις χώρες του Τρίτου Κόσμου . . . και τι κακουχίες περνάμε εδώ στην προσπάθειά μας να τα βγάλουμε απλώς πέρα και να συντηρήσουμε τις οικογένειές μας στην πατρίδα». Αυτά τα λόγια έγραψε η Ελίζαμπεθ, μια Αφρικανή μετανάστρια, στον εκδότη του περιοδικού Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (National Geographic). Τα λόγια της αποκαλύπτουν τον κύριο λόγο για τον οποίο εκατομμύρια άνθρωποι είναι πρόθυμοι να εγκαταλείψουν τις ρίζες τους και να αρχίσουν μια καινούρια ζωή σε μια ξένη χώρα.
Ασφαλώς, κάθε μετανάστης, άντρας ή γυναίκα, έχει τις προσωπικές του περιστάσεις και τους δικούς του λόγους που τον οδήγησαν να μεταναστεύσει. Ορισμένοι, όπως η γυναίκα που αναφέραμε παραπάνω, μπορεί να μετανάστευσαν για να γλιτώσουν από τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης που επικρατούν στις χώρες απ’ όπου προέρχονται. Στο βιβλίο του Πληθυσμός, Μετανάστευση και Αστικοποίηση στην Αφρική (Population, Migration, and Urbanization in Africa), ο Γουίλιαμ Χανς εξηγεί ότι παράγοντες όπως οι ασθένειες, οι προσβολές από έντομα, η μειωμένη γονιμότητα του εδάφους, η ξηρασία, οι πλημμύρες, η πείνα, ο πόλεμος και οι διαμάχες μεταξύ των διαφόρων φυλών αποτελούν τα πρωταρχικά αίτια της μαζικής αποδήμησης από την Αφρική που παρατηρείται στην εποχή μας. Άλλα μέρη της γης με παρόμοιες άθλιες συνθήκες έχουν γίνει κι αυτά φυτώρια μεταναστών.
Ωστόσο, οι κοινωνιολόγοι λένε ότι η επιθυμία των ανθρώπων να γλιτώσουν από τις καταπιεστικές συνθήκες διαβίωσης αποτελεί μέρος μόνο της αιτίας που υποκινεί το ρεύμα της μετανάστευσης στην εποχή μας.